Genç nüfustaki yetersizlikle beraber nitelikli işçi ihtiyacının birçok sektörde boy göstermeye başladığı Almanya’da, vasıflı işçilerin ülkeye gelişini kolaylaştıracak yeni göç yasası bu yılın kasım ayından itibaren kademeli olarak yürürlüğe girecek.Bu yasayla birlikte ülkedeki işgücü açığı kapatılmak ve Avrupa Birliği dışındaki kalifiye işçilerin ülkeye çekilmesi amaçlanıyor.
Kasım 2023’ten itibaren yeni AB Mavi Kartı:
Yüksek okul diplomalı nitelikli işçilerin üçüncü ülkelerden AB mavi kart ile Almanya’ya göç etmesi için fırsatlar artırılacak. Örneğin;
- Maaş sınırı / gelir sınırı önemli ölçüde düşürülüyor.
- Yararlanacak kişi grupları genişliyor.
- IT mezunları: Üniversite mezunu olmamakla birlikte bu veya benzeri alanda en az 3 yıllık tecrübesi bulunan IT uzmanları da gelecek de mavi kart alabilecek. BT uzmanları ilgili mesleki deneyimleri varsa AB mavi kartı diploma olmadan da alabilecek.
- Darboğazın yaşandığı meslekler listesi genişletiliyor. https://www.make-it-in-germany.com/fileadmin/1_Rebrush_2022/a_Fachkraefte/PDF-Dateien/3_Visum_u_Aufenthalt/2023_Engpassberufe_EN.pdf (meslek dallarının geniş listesi)
- Kısa ve uzun vadeli seyahat serbestisi: AB üyesi başka devletlerin AB mavi kartı verdiği kimseler vize veya çalışma iznine gerek olmadan Almanya’da kısa süreli ikamet (en fazla 90 gün) edebilecek. AB mavi kartı ile başka AB ülkesinde asgari 12 ay süreyle ikamet ettikten sonra Almanya’ya vizesiz göçmek mümkün hale geliyor.
- AB mavi kartı sahibi kişilerle aile birleşimi kolaylaşıyor.
Kasım 2023’ten itibaren yürürlüğe giren diğer değişiklikler:
- Nitelikli iş gücüne tanınan oturma izni hakkı: eğer tüm koşullar tamamlandıysa oturma izni verilmesi yasal bir hak haline geliyor.
- Sahip olunan vasıf ile istihdam arasında bağlantı şartının aranmaması: Nitelikli mesleki diploması veya yüksek okul diploması olan nitelikli işçiler düzenlemeye tabi olmayan alandaki herhangi bir nitelikli işi yapabilecek. Eğitim ve istihdam artık birbiriyle ilgili olmak zorunda olmayacak.
- Ağır vasıta ve otobüs şoförlerinin istihdamına onay verilmesi kolaylaştırılıyor: artık AB veya Avrupa Ekonomik Alanı için zorunlu sürücü belgesi aranmayacak. Ayrıca öncelik uygulaması da kaldırılıyor ve dil bilme şartı da aranmıyor.
Mart 2024’ten itibaren yenilikler
- Mesleki denklik için oturum: Almanya’da adaptasyon yeterlilik kursuna veya telafi programına katılanlar ülkeye giriş yapabilecek ve maksimum üç yıl kalabilecek.
- Nitelikli işçi adayı aynı zamanda haftada 20 saate kadar yarı zamanlı olarak çalışabilecek. (Haftada 10 saatten 20 saate çıkarılmış)
- Yeni denklik ortaklığı ile üçüncü ülkelerdeki kişiler önce ülkeye giriş yapabilecek ardından Almanya’da diploma denklik işlemlerini yapabilecek: Ülkeye girişten sonra denkliğe başvurma ve yeterlilik de dahil denklik sürecini aktif biçimde takip etme sorumluluğu nitelikli işçi adayı ve işverenindedir. Oturum bir yıl için geçerlidir ve üç yıla kadar uzatılabilir.
- Diploma denklik işlemleri için yetkili kurum bir yeterlilik değerlendirmesi sunduğunda nitelikli işçi adayı ülkeye girebilecek ve altı aya kadar kalabilecek.
- Mesleki deneyimi olan kişiler tüm düzenlemeye tabi olmayan meslekler için ülkeye giriş yapabilecek. Ön koşullar eğitim alınan ülkede tanınan mesleki diploma veya yüksek okul diploması ve istenen meslekte en az iki senelik deneyimdir. Ülkede tanınan diplomaya alternatif olarak belirli koşullarda Alman Dış Ticaret Odası’ndan alınan bir diploma da yeterlidir. Mesleki yeterliliğin Almanya’da resmi denkliği gerekli değildir. BT uzmanlarının da diplomaya ihtiyacı yoktur.
- Diğer değişikliklere ise hemşirelerin iş piyasasına erişimi, yabancı nitelikli işçiler için yerleşme izni, aile birleşiminde kolaylık ve öğrenciler ile stajyerlerin istihdamı dahildir.
Haziran 2024’ten itibaren yenilikler
- Üçüncü ülkelerin vatandaşları yeni iş arama için fırsat kartı ile ülkeye giriş yapabilecek.
- Burada mesleki denklik bir rol oynayabilir: Çünkü tam denkliği olan nitelikli işçiler fırsat kartını başka koşul gerekmeden alabilirler.
- Diğer herkesin nitelikli, eğitim alınan ülke tarafından tanınan mesleki diploma veya yüksek okul diploması sunması gerekir.
- Alternatif olarak belirli koşullarda Alman Dış Ticaret Odası’ndan alınan bir diploma da geçerli olur.
- Ayrıca temel Almanca (A1 CEFR seviyesi) veya İngilizce (B2 CEFR seviyesi) gereklidir.
- Ek olarak bir puanlama sistemine göre en az altı puan alınmalıdır. Puanlar mesleki yeterlilik, dil bilgisi, mesleki deneyim, Almanya’yla ilişki ve yaş gibi kriterlere göre verilir. Mesleki denklik burada da rol oynayabilir: Kısmi denkliği olan nitelikli işçiler bunun için dört puan alır.
- Arnavutluk, Bosna Hersek, Kosova, Karadağ, Kuzey Makedonya ve Sırbistan vatandaşlarına yönelik Batı Balkan Yönetmeliği’nin süresi sınırsız hale getirilecek ve kota yılda 50.000 işçiye çıkarılacak.
Yazan: Zeliha Ayça Tursun
